دانانیوز: یکی از چالشهای مهم در تصمیم‌گیری‌های اخلاقی ماشین‌های هوش مصنوعی این است که آیا ماشین‌ها می‌توانند دارای احساس باشند یا خیر؟ این موضوع از این جهت اهمیت دارد که نسبت بین عقل و احساس در فعالیتهای شناختی و قضاوت‌های ما همیشه مسئلۀ مورد بحث بوده است.
به گزارش گروه فناوریهای نوین دانانیوز، مقاله زیر به قلم خانم دکتر سعیده بابایی، پژوهشگر پسادکتری در ماهنامه مدیریت ارتباطات به مدیر مسئولی امیرعباس تقی‌پور و سردبیری علی ورامینی منتشر شده که بازنشر ان را در ادامه می خوانیم:
هوش مصنوعی حوزه‌ای است که با سرعت رشد بسیار بالایی در حال گسترش است و کارایی‌های بسیار بالایی دارد و ماهیت بین‌رشته‌ای و ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد و جذابی که دارد، باعث شده بسیار مورد بحث قرار گیرد. در حال حاضر شاهد تأثیرات فاحش هوش مصنوعی روی جامعه، فرهنگ، اخلاق و سبک زندگی هستیم که این تأثیرات نگرانی‌هایی را برانگیخته است.
▪️ما می‌خواستیم ابزارها و مصنوعاتی بسازیم که ما را به انسان‌های بهتری تبدیل کند و زندگی بهتری را برای ما فراهم آورد. اخلاق هم حوزه‌ای است که به مطالعۀ چیستی زندگی خوب می‌پردازد. اینکه زندگی خوب چیست؟ چگونه می‌توانیم به آن دسترسی پیدا کنیم؟ خوب و بد چیست؟ با چه معیارهایی می‌توانیم تصمیمات اخلاقی بگیریم که به ما کمک کنند زندگی بهتری داشته باشیم؟
▪️برای پاسخ به این پرسش‌ها باید دربارۀ ارزش‌هایی که برایمان مهم هستند، تأمل کنیم. ارزش‌ها مفاهیمی هستند که به ما می‌گویند برای رسیدن به زندگی خوب، از چه بایدها و نبایدهایی باید پیروی کنیم. یکی از دغدغه‌های اصلی این حوزۀ مطالعاتی شاید پاسخ به این پرسش باشد که هوش مصنوعی چگونه می‌تواند روی ما اثر بگذارد تا به سمت زندگی خوب حرکت کنیم؟
▪️در اخلاق هوش مصنوعی، به چرخۀ زندگی این فناوری‌ها یک نگاه کل‌گرایانه وجود دارد. از مرحله‌ای که تصمیم‌گیری و ایده‌پردازی برای ساخت این سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی شکل می‌گیرد و آغاز می‌شود تا مرحله‌ای که این فناوری در جامعه جا بیفتد، این موارد موضوع مطالعۀ این حوزۀ مطالعاتی هستند.
▪️یکی از چالشهای مهم در تصمیم‌گیری‌های اخلاقی ماشین‌های هوش مصنوعی این است که آیا ماشین‌ها می‌توانند دارای احساس باشند یا خیر؟ این موضوع از این جهت اهمیت دارد که نسبت بین عقل و احساس در فعالیتهای شناختی و قضاوت‌های ما همیشه مسئلۀ مورد بحث بوده است.
▪️حس گناه، سرزنش، بی‌تفاوت‌بودن و نداشتن همدلی، همه این احساسات می‌تواند در قضاوت‌های اخلاقی و رشد اخلاقی ما نقش داشته باشد. سؤال این است که آیا برای اینکه هوش مصنوعی را به عاملی تبدیل کنیم که توانایی تصمیم‌گیری به معنای کامل را داشته باشد، نیازمند این است که احساسات در آن شبیه‌سازی شود یا خیر؟ اینکه این احساسات چیست و چگونه متولد می‌شوند و با چه مکانیسمی تولید می‌شوند و قابلیت ترجمه‌شدن به زبان ماشین را دارند یا خیر، خود مسئلۀ مهمی است.
▪️اگر خود ما در جایگاه تصمیم‌گیری بودیم، از هوش مصنوعی به معنای عام (یعنی تمام فناوری‌هایی که با آن شکل گرفته‌اند) چگونه استفاده می‌کردیم؟ به‌عنوان یک ابزار کمکی؟ یا به‌عنوان همکارانی با حقوق مشابه ما؟
در واقع دوست داریم این فناوری‌ها را در کجای زندگی‌مان جای دهیم؟ برای چه نیازهایی ترجیح می‌دهیم کمک بگیریم و برای چه نیازهایی نمی‌خواهیم این فناوری‌ها را داشته باشیم؟
▪️جواب‌های مختلفی برای این سؤالات وجود دارد و می‌توان به مسائل اخلاقی این‌چنینی فکر کرد و ببینیم ما چه نظری داریم. اگرچه ما در جایگاه کاربران ساده هستیم، ولی مهم است که بدانیم چه کسانی با چه دیدگاه‌ها و انگیزه‌ها و رؤیاهایی، بیشترین قدرت را در مسیر رشد و استفاده از این فناوری‌ها دارند. شاید برخی از این سؤالات فانتزی باشند، اما اگر تصمیم بگیریم در این حوزه فعالیت کنیم، آیا مواقعی هست که در این حوزه بتوانیم تأثیر داشته باشیم و نیروی جمعی ما مؤثر باشد؟
???? از متن «چرا به اخلاق هوش مصنوعی نیاز داریم؟» که در شمارهٔ ۱۶۰ ماهنامهٔ مدیریت ارتباطات منتشر شده‌است.
نویسنده: ✍???? سعیده بابایی | پژوهشگر
????نسخهٔ چاپی ماهنامه را از دیجی‌کالا و نسخه دیجیتال آن را از مگیران و طاقچه تهیه کنید. برای تهیه اشتراک با ۸۸۳۵۶۰۷۶ تماس بگیرید.
