دانانیوز: پروفسور بهمن ذوالفقارپور، دانشمند بااخلاق و پرتلاش ایرانی مقیم هلند، تلاشهای ارزشمند و ماندگاری را شخصا با اعتبار و یا ارتباطات گسترده خود و یا با تاسیس نهادهای اجتماعی فعال و موثر در حمایت از ایرانیان و نیز برای معرفی هویت فرهنگ، هنر و تاریخ ایرانی به جامعه اروپایی و بویزه هلند به سرانجام رسانده اند.
به گزارش دانانیوز به نقل از مدیتوریست، با توجه به خبر درناک فقدان جانسوز پروفسور بهمن ذوالفقارپور، دانشمند بااخلاق و پرتلاش ایرانی مقیم هلند که سال های دور در ایران معاون وزیر کار دولت شهید رجایی بوده اند و در هلند تلاشهای ارزشمند و ماندگاری را شخصا با اعتبار و یا ارتباطات گسترده خود و یا با تاسیس نهادهای اجتماعی فعال و موثر در حمایت از ایرانیان و نیز برای معرفی هویت فرهنگ، هنر و تاریخ ایرانی به جامعه اروپایی و بویزه هلند به سرانجام رسانده اند.
اکنون به بهانه درگذشت آن دانشمند پر تلاش و محبوب مصاحبه ای را که با ایشان سالها قبل انجام شده در ادامه عینا بازنشر می کنیم:
دکتر بهمن ذوالفقارپور در هلند ریاست شورایی را بر عهده دارد که تحت عنوان شورای فرهیختگان ایرانیان هلند فعالیت می کند. به گفته ذوالفقارپور، ایرانیان ساکن این کشور جامعه ای فرهیخته هستند که اکثریت آنها از جایگاه مناسب و سطوح تخصصی بالایی برخوردارند.
گفت و گو با ذوالفقارپور زیر آسمان همیشه بارانی هلند، حاوی اطلاعات یک ایرانی موفق در جامعه میزبانی است که به گفته وی در هر حال او را غریبه می پندارند.
● ایرانیان ساکن هلند بیشتر شامل چه گروه هایی هستند و چه نوع تقسیم بندی میان آنها قائل هستید؟
اول لازم است بگویم هلند در واقع کانون جذب ایرانیان نبوده است، به خاطر اینکه زبان رایج این کشور در ایران شناخته شده نیست. در ایران، مردم بیشتربا زبان های اروپایی انگلیسی، فرانسوی و آلمانی آشنا هستند. بنابراین، هلند برای ایرانیان چندان جذابیتی نداشته است. در حال حاضر، مجموع ایرانیان حاضر در این کشور حدود ۳۰ هزار نفرند. این تعداد حتی با جمعیت یک محله در شهری مانند کالیفرنیا نیز برابری نمی کند. از طرف دیگر، با آنکه ایرانیان این کشور قابل ملاحظه نیستند، اما همگی با هدف مشخصی به هلند آمده اند. گروه هایی برای تحصیل آمده اند، بخصوص کسانی که درباره صنعت آب تخصص کسب کرده اند. می دانید که ویژگی اصلی هلندی ها در واقع مدیریت منابع آبی است و در این زمینه، آنها سرآمد دنیا هستند. بستر دیگر ارتباط تحصیلکردگان ایرانی با هلند مسأله انرژی است. یکی از بزرگترین شرکت های نفتی دنیا کمپانی «شل» هلندی است. من می توانم بگویم که ایرانیان این کشور شامل کسانی اند که در سطح بالاتر از متوسط قرار دارند. همچنین باید اشاره کنم که گروهی دیگر از ایرانیان اینجا هستند که به تجارت مشغول اند.
ضمن آنکه در کنار این دو گروه شماری نیز هستند که توانسته اند از این کشور مجوز اقامت دریافت کنند. خب کسانی که اینجا کار و کسب دارند، از وضع خوبی برخوردارند حتی می توانم بگویم که ایرانیان این کشور از وضعیت خوبی برخوردارند، بطوری که در میان گروه های غیرغربی از بهترین وضع برخوردارند.
● از نظر سیاسی و فکری، ایرانیان هلند شامل چه نوع دسته بندی هایی می شوند و آیا تعاملی میان این گروه ها وجود دارد؟
هنوز مرکزی برای اجتماع و تبادل فکری- سیاسی میان ایرانیان هلند وجود ندارد، هر چند که من اعتقاد دارم ضروری است در این زمینه با احتیاط گام برداشت. چون گروه هایی هستند که از نظر سیاسی نمی توانند با گروه های دیگر تعامل کنند. من دیده ام که این ها در کشورهای دیگر حرکت های خشونت آمیزی علیه گروه های دیگر انجام می دهند. البته اگر بتوانیم همبستگی فرهنگی میان ایرانی ها ایجاد کنیم تا در روزهای خاصی دور هم جمع شوند و جشن بگیرند حرکت خوبی است. من از سفارت ایران درخواست کرده ام که مقدمات این کار را فراهم کند تا ایرانیان مثلاً در شب عید، عید مبعث، ۱۵ شعبان یا تولد حضرت علی(ع) جشن بگیرند.
چرا ایرانیان مقیم نتوانسته اند میان خود تعاملی را برقرار کنند؟
اول این که میان این ها رقابت وجود دارد، دوم این که اختلاف های سیاسی این ها باعث می شود که نتوانند با هم سازش کنند. گرفتاری ایرانیان اینجا این است که مسائل سیاسی را با روابط اجتماعی خود مخلوط می کنند.
● آیا همه ایرانیان از جایگاه مناسبی در هلند برخوردارند؟
نه، همه این گونه نیستند. ما در اینجا ایرانیان بسیار برجسته ای داریم که حتی در جامعه هلند جزو طبقات بسیار بالا محسوب می شوند. اما برخی ها در سطح معمولی قرار دارند، مخصوصاً کسانی که به شکل پناهنده در اینجا زندگی می کنند، در این ردیف قرار دارند.
● همانطور که می دانید کشور هلند پایگاه مهمی برای گروه های اپوزیسیون ایرانی محسوب می شود. وجود این گروه ها چه تأثیری بر جامعه ایرانی این کشور داشته است؟
وقتی بحث از گرفتاری های سیاسی می کنیم، نباید از نقش دولت هلند هم غافل بود. البته مهم تر از دولت باید از ساختارهای سیاسی این کشور یاد کرد، چون می توان گفت هلند کشور آزادی است. بنابراین، ساختار سیاسی هلند تلاش در گروه سازی و جذب آن ها دارد. ببینید اینجا یک نوع اختناق دموکراتیک حاکم است، به این معنی که اطلاعات در حد وسیعی وجود دارد و مخاطب نمی تواند به راحتی حق انتخاب خود را اعمال کند. این اختناق خود دلیل گروه بندی و حزب سازی متعدد در اینجاست.
● در واقع، یک نوع تحرک و جوشش سیاسی میان گروه ها وجود دارد؟
بله، وجود دارد اما همه با یک گروه نیستند.
● جریان غالب رو به کدام جهت است و دارای چه مرام سیاسی است؟
وجهه غالب با کسانی است که به ایران عشق می ورزند و امیدوارند کشور به حدی پیشرفت کند که شهروندانش بتوانند از سطح زندگی بالایی برخوردار گردند. واقعاً ایران پرستی محور اصلی است. ببینید آدم وقتی خارج از کشور باشد، هر چند که مقام و رتبه و رده بالایی داشته باشد، اما در هر حال یک غریبه است.
● از لحاظ اقتصادی، ایرانیان اینجا چه فعالیت هایی دارند، چه موفقیت هایی را کسب کرده و از چه سهمی در اقتصاد هلند برخوردارند؟
تعداد ایرانیان آنقدر کم است که نمی توان گفت سهمی در اقتصاد هلند دارند. چون اقتصاد هلند با وجود آنکه کشوری کوچک محسوب می شود از نظر دارا بودن شرکت های بزرگ بین المللی حتی از آلمان بالاتر است. این کشور از نظر مساحت حدود یک پنجاهم ایران است، اما از نظر اقتصادی جزو کشورهای پیشرفته اروپایی محسوب می شود. بنابراین، نقش ایرانیان با ۳۰ هزار نفر جمعیت نمی تواند در این کشور شاخص باشد.
در قیاس با سایر اقلیت هایی که در این کشور زندگی می کنند، ایرانیان چه وضعیتی دارند؟
نسبت به اقلیت های دیگر، مثل ترک ها، صرب ها، لهستانی ها و مراکشی ها، از همه بهترند؛ هم از نظر سطح تحصیلات و هم به لحاظ اقتصادی و جایگاه اجتماعی. این مسأله به طور رسمی از طرف هلندی ها اعلام شده است.
● شما ریاست شورای فرهیختگان ایرانیان مقیم هلند را برعهده دارید، این شورا با چه هدفی تشکیل شده است و چه مسائلی را دنبال می کند؟
البته چنین شورایی در همه کشورهای خارجی از طرف ایرانیان تشکیل شده است. این ابتکار با نظر وزارت خارجه و نظارت و هدایت دستگاه دیپلماسی به وجود آمده است تا بتوانند رابطه میان ایرانیان مقیم کشورهای دیگر و جامعه مادر را تقویت کنند. هدف اصلی این بود. تمام سعی ما هم این است که بتوانیم این هدف را برآورده کنیم.
● چه مدتی است که این شورا تشکیل شده است؟
حدود ۲ سال است.
● طرح ها و ایده هایی را که در این مدت دنبال کرده اید، چه نتایجی داشته است؟
اجازه بدهید در اینجا کمی درد دل کنم. ما قصد داریم از تمام توان و تجربه و حتی سرمایه خود برای پیشرفت کشورمان استفاده کنیم، اما متأسفانه هر بار که قصد سرمایه گذاری داشته ایم، به دلیل فرهنگ نامناسبی که حاکم بوده است، نتوانسته ایم به هدفمان برسیم. ما انتظار داریم از توان و سرمایه ای که داریم هم خودمان و هم کشورمان بهره مند بشود. در واقع، می خواهیم طرح هایی را در ایران اجرا کنیم که به نفع ما و کشورمان باشد. مثلاً من ۳ طرح را در ایران پیگیری کردم که هیچ کدام به نتیجه نرسید و سرمایه زیادی نیز تلف شد.
● یعنی این شورا نتوانسته است در رفع چنین مشکلاتی گام بردارد؟
نه، شورا نتوانسته است. این شورا چند بار مشکلات را به سفیر ایران انعکاس داده است. با این حال، ما ناامید نمی شویم. همین الان من طرحی برای تولید گل در ایران دارم که با برترین تجهیزات و فناوری کشاورزی تولید خواهد شد. چون ابزارآلات سنتی در بخش کشاورزی دیگر نمی تواند با تولیدات فناوری جدید رقابت کند. امروزه، یک هکتار کشاورزی مدرن برابر با ۱۰۰ هکتار کشاورزی سنتی محصول تولید می کند. سرزمین ما به دلیل ارزان بودن انرژی، نیروی انسانی و غیره حتی در مقایسه با هلند از مزیت های نسبی فراوانی برخوردار است. ما می توانیم بهتر و بیشتر از هلند در این زمینه پیشرفت کنیم.
● آیا اعضای شورا تمایلی برای اجرای چنین طرح هایی در ایران دارند؟
بله، همه آنها علاقه مند هستند. اما دو مشکل وجود دارد، یکی این که در ایران باید فرهنگ اصلاح و این تفکر غالب شود که چه کسی می تواند تولید جامعه را افزایش دهد. این طرف هم تبلیغات و جوسازی علیه ایران و ایرانی ها بی حد است. حتی بانک ها به ما به آسانی اعتبار نمی دهند. صنایع آنها نیز در تجارت با ما همکاری نمی کنند.
ایرانی های مقیم هلند؟
بله، فرقی نمی کند.
این رویکرد حتی نسبت به ایرانی ها که نقش و جایگاه برجسته ای دارند، وجود دارد؟
بله، اصلاً در مقابل ایرانی ها مقاومت نشان می دهند. غافل نباشیم که هلند یکی از پایگاه های صهیونیسم در اروپاست.
● تعامل جامعه ایران با فرهنگ حاکم هلندی چگونه است؟
ببینید ایرانی ها از فرهنگ اجتماعی و انسانی خوبی برخوردارند. بنابراین، آنها با فرهنگ های حاکم خود را تطبیق می دهند. علاوه بر این، بر آن تأثیر نیز می گذارند. مثلاً در آمریکا چون ایرانیان از کمیت بیشتری برخوردارند، در مناطقشان فرهنگ خود را مسلط کرده اند، اینجا هم همین طور است.
● رابطه شما با رسانه های هلندی چطور است؟ آیا بر آنها تأثیری داشته اید؟
رابطه بسیار بد است. آنها هر چیزی بخواهند علیه ایرانی ها می نویسند و ما تاکنون نتوانسته ایم تأثیری در سوگیری آنها داشته باشیم. برای این که تعدادمان و نفوذمان کم است و برعکس صهیونیست ها از نفوذ زیادی برخوردارند.
● شورای فرهیختگان با سفارت ایران چه رابطه ای دارد؟
رابطه ما برپایه علاقه است. ما می کوشیم مشکلات را منعکس کنیم. آنها هم برای برطرف کردنش تلاش می کنند.
● اطلاع دارید که در مجلس فراکسیونی با عنوان ایرانیان خارج از کشور و در دولت نیز شورایی به نام شورای عالی رسیدگی به امور ایرانیان خارج از کشور تشکیل شده است؟ آیا تعاملی با اینها دارید؟
ما ارتباط چندانی با اینها نداریم. ببینید ما به عنوان ایرانیان مقیم خارج با سیستم اداری داخل کشور مسائلی داریم و از سوی دیگر، با برخی مشکلات جامعه میزبان نیز درگیریم. هنوز نمی دانیم که حوزه عمل این شوراها کجاست و قصد دارند که کدام یک از مسائل را برطرف کنند.
به نظر من تشکیل گروه ها و فراکسیون ها به تنهایی مسأله ای را حل نمی کند، مهم این است که در عمل این اتفاق بیفتد. یکی از کارهایی که سفارتخانه ها می توانند انجام دهند، پیگیری حقوقی مشکلات ایرانیان مقیم کشورهای دیگر است.
منبع: ویستا- حسن وزینی و واحد اطلاع رسانی بنیاد ( اروپایی) دوستی و توسعه روابط هلند و ایران
